Brunson davası, iktidarı ve yargıyı yeniden tartışmaya açtı. Muhalefet, ‘ABD’nin yaptırım tehdidi sonuç verdi, iktidar boyun eğdi, yargı kararını Trump verdi. Adalet için yabancı ülke vatandaşı ve Trump mı gerekli?’ diyor
Türkiye ile ABD arasında “rehine krizi” de olarak nitelendirilen papaz Andrew Brunson’un yargılandığı dava, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve AKP iktidarının kurduğu “tek adam sistemi”nin tipik örneği olarak değerlendiriliyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın “terörün papazı” dediği, yargının “PKK’li, FETÖ’cu, casus” diye yargıladığı, iktidar medyasının “PKK Papazı”, “Terör papazı” olarak nitelendirdiği papaz Brunson’un ince bir matematikle 3 yıllık ceza verilip serbest bırakılması, “Yargının çöküşü”, “rehine siyasetinin bedeli” yorumlarını beraberinde getirdi. İktidarın ABD ile pazarlık için tutukladığı belirtilen Brunson’un ne karşılığı bırakıldığı tartışmaları sürerken, Halk Bank davasında düşük ceza pazarlığı yapıldığı ABD medyasında yer almıştı. Cumhurbaşkanı Erdoğan ve AKP’li yetkililerin bağımsız yargının kararı sözleri ise halkın aklıyla alay etmek olarak okundu. Muhalefet, gelinen durumu ağır sözlerle eleştirdi.
Bağımsızlığın kanıtı iddiası
Yaklaşık iki yıllık tutukluluğun ardından serbest kalan ABD’li papaz Andrew Brunson, ülkesine dönmek üzere askeri uçakla İzmir’den ayrıldı. Brunson, Almanya üzerinden ABD’ye döndü. Brunson’ın serbest bırakılması kararının ardından iktidar kanadı “yargı bağımsızlığına” vurgu yaparken, muhalefetten “Türk yargısı çöktü” tepkisi yükseldi. Tepkilere AKP’nin ortağı MHP de dahil oldu. Davada tüm gizli tanıkların ifade değiştirmesi yargı sürecinin önceden iktidar tarafından kurgulandığı yorumlarını beraberinde getirirken, mahkeme heyetinin yüksek matematik hesabı yaparak Brunson’a serbest kalacak şekilde ceza vermesi de dikkat çekti. Cumhurbaşkanlığı’ndan karar için “yargı bağımsızlığı” vurgusu yapılırken, kimsenin emir ve talimat veremeyeceği ileri sürüldü. AKP Sözcüsü Ömer Çelik de, “Yargısal akış tamamlandı ve tahliye edildi. Dayatmalara Türkiye teslim olmamıştır. Dayatmalar karşısında serbest kaldı eleştirisi temelsiz” iddiasında bulundu.
Bahçeli: Esef verici
AKP’nin ortağı MHP den de karara tepki geldi. MHP Lideri Devlet Bahçeli, “Saygılıyız ancak tahliye kararı milli vicdanı ve huzuru rahatsız etmiştir. İfade değiştiren gizli ve satın alınmış tanıklar şaibeleri artırmıştır. Terör örgütleriyle irtibat ve iltisakı tespit edilen bir şahsın siyasi baskı ve şantajlarla serbest bırakılması geldiğimiz bu aşamada düşündürücü, bir o kadar da esef vericidir” tepkisi gösterdi. Bahçeli, Brunson karşılığında Fethullah Gülen’in ya da İran yaptırımlarını delmekten ceza alan Halk Bank Müdür Yardımcısı Hakan Attila’nın aidesini temenni etti. İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener de iktidara “Casussa 30 yılla yargılanacaktı niye 3 yıla düşürüldü? Değilse niye 2 yıldır hapiste” sorusunu yöneltti.
‘Berbat ve çöken bir düzen’
CHP Sezgin Tanrıkulu DW Türkçe’ye yaptığı açıklamada, “Türkiye’de kimsenin hukuk güvenliği yok, Türkiye’de yargı baskıdan anlar” dedi. Tanrıkulu, “Tanıklar ifadelerini değiştirdiyse, neden Brunson hakkında beraat kararı çıkmadı. Çünkü ‘Adamı boşu boşuna 18 ay yatırdılar’ demesinler diye. 3 yıllık bir ceza kesiyorlar çünkü hâkim kendini kurtarmaya çalışıyor. Böyle berbat bir yargı düzeni dünyada yok” dedi. CHP’li Gürsel Tekin de; milletvekillerinin, gazetecilerin hapiste olduğuna dikkat çekerek, “Çünkü onların arkasında bir Trump yok” dedi. Tekin, Enis Berberoğlu’nun yurtdışı yasağını hatırlattı ve “Ama siz papazı hemen gönderiyorsunuz yurtdışına. Böyle rezalet olmaz. Brunson davası komediye dönüştürülmüş, yargı sistemi çökmüş” dedi.
‘Erdoğan teslim oldu’
DW Türkçe’ye konuşan HDP Milletvekili Garo Paylan da iktidarın “yargı bağımsızlığı” vurgusunu yorumladı: “Çünkü uluslararası arenada ülke olarak rezil olduk. Siyasi rehine meselesi memlekette birilerinin terörist tayin edilmesiyle işliyordu. Ama bu işlemi ABD, Almanya vatandaşlarına da yapmaya çalışınca duvara çarptılar. Yargıçlarını rezil ettiler. ‘Ajan, terörist’ diye papaz Brunson hakkında yazı yazdırdıkları medya organlarını rezil ettiler. Neden? Çünkü Erdoğan ABD’nin baskısına teslim oldu. Teslim olunca da, tek bir davada Türkiye’de tüm kurumların çöktüğünü tüm dünya izledi” eleştirisi getirdi.
Erdoğan ne demişti?
Papaz Brunson’ın yargı sürecinde, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, Türkiye-ABD ilişkilerinde “pazarlık” iddialarına da neden olan açıklamaları gündemdeydi. Erdoğan, ABD’ye atıf yaparak, “Bizden papazı istiyor. Bir papaz da sizde var. Üstelik bizdeki yargılanıyor, sizdeki yargılanmıyor. Sizdekini bize verin biz de size verelim” demişti. Erdoğan, Brunson için “terör örgütleriyle ilişkili biri” demişti. Erdoğan, Alman vatandaşı gazeteci Deniz Yücel için de, “Bu fakir bu görevde olduğu sürece sen o teröristi alamazsın” demiş, Almanya’nın yaptırım tehdidinden bir süre sonra Yücel serbest bırakılmıştı.
‘Trump serbest bıraktırdı’
Papaz Brunson, önceki akşam geç saatlerde Türkiye’den ayrılarak Almanya’ya uçtu. Pentagon’dan yapılan açıklamaya göre rahip Brunson ABD’ye askeri uçak ile götürüldü. Beyaz Saray ise konuya dair yaptığı açıklamada, “Amerika Rahip Andrew Brunson’un serbest kalmasını memnunlukla karşılıyor. Ailesiyle yeniden bir araya geleceği evine dönüşünü bekliyoruz” dedi. Açıklamada Türkiye’de hapis tutulan Amerikan vatandaşlarının durumuna dikkat çekildi ve bu durumdan “derin kaygı duymaya” devam edildiği vurgulandı. ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence da, “Rahip Brunson evine dönüyor! ABD Başkanı Trump’ın göstediği güçlü liderlik ve milyonlarca Amerikalı’nın duaları sayesinde, bu masum dini bütün insan kısa zaman sonra evinde olacak!” paylaşımında bulundu. ABD Başkanı Donald Trump ise, “Türkiye’yle görüştük. Rahip Brunson, orada hapse girdi ve biz onu çıkardık. Onu hapisten çıkarmak için uzun süredir çabalıyorduk. Hiçbir şekilde yapılan bir anlaşma yok” ifadelerini kullandı.
Kaynak: Yeni Yaşam Gazetesi