Dünyada toplam planlanan santral kapasitesi üzerinden hazırlanan listede ise EÜAŞ 7. sırada. Yeni kömürlü termik santral planlayan en büyük 120 şirket listesinde ise Türkiye’den de 5 şirket var
Hükümetlerarası İklim Değişikliği Paneli’nin (IPCC) 1,5°C Özel Raporu’nun açıklanacağı tarihten dört gün önce, sivil toplum kuruluşları tarafından hazırlanan dünyanın en büyük 120 yeni kömürlü termik santral planlayan şirket listesi yayınladı. Urgewald ve 28 STK’den oluşan ortakları, yeni kömürlü termik santral projelerinin yüzde 68’ini elinde bulunduran en büyük 120 şirketin isimlerini ve proje detaylarını açıkladı. Dünyada yeni kömürlü termik santral planlayan en büyük 120 şirketin beşi Türkiye’den. Elektrik Üretim A.Ş. (EÜAŞ) ise planladığı 15 bin 370 MW kurulu güç ile küresel listede yedinci sırada yer alıyor. EÜAŞ’ın ihaleye çıkarmayı planladığı kömürlü termik santral projelerinden en büyüğü muazzam ölçüde su stresi yaşayan bir bölgede kurulmak istenen 5 bin MW’lık Konya Karapınar projesi.
Çin ve Hindistan en başta
Halihazırda, 59 ülkede planlama ya da geliştirme aşamasında 1.380 yeni kömürlü termik santral ya da ünite mevcut. Bu yeni kömürlü termik santrallerin inşaatları tamamlandığı takdirde, küresel kömürlü termik santral filosuna 672 bin 124 MW eklenerek yüzde 33’lük bir artış yaşanacak. Listenin başında dünyanın en büyük kömürlü termik santral işletmecisi, toplam 37 bin 837 MW gücünde yeni kömürlü termik santral inşa etmeyi hedefleyen Çin Ulusal Enerji Yatırım Grubu (National Energy Investment Group-NEI) yer alıyor. NEI geçen yıl Çin hükümetinin Shenhua Grup ve China Guodian’ı birleştirmesinin ardından kurulmuştu. Listede iki numarada planlama ve inşaat aşamasında 25 bin 097 MW gücünde yeni kömürlü termik santraller ile China Huadian ve ardından üç numarada 25 bin 056 MW ile Hindistan’ın Ulusal Termik Enerji Kurumu (National Thermal Power Corporation-NTPC) yer alıyor.
38 bin MW yeni santral
Dünyada en çok kömürlü termik santral planlayan 120 şirketten 46’sı aynı zamanda kömür üreticisi. Türkiye’de planlanan yeni kömürlü termik santral proje sayısı, 2015’de 70’in üzerinde proje halkın mücadelesi sonucu Temmuz 2018’de yaklaşık 50 projeye düştü. 38 bin MW’ın üzerinde yeni kömürlü termik santral planına sahip Türkiye, hâlâ dünyanın en fazla kömürlü termik santral projesine sahip dördüncü ülkesi konumunda. Yıldırım Enerji ve Hattat Holding, kömürlü termik santral işletmecileri olarak listede yer alıyor. Türkiye’nin en uzun ömürlü kömür karşıtı mücadelelerinden biri de, Karadeniz’in Amasra ilçesinde 1.320 MW’lık bir kömürlü termik santrali inşa etmek isteyen Hattat Holding’e karşı yürütülüyor.
Türkiye termik cehennemi
AKP’nin 2023 hedeflerine göre, Türkiye kömüre dayalı enerji üretimini ikiye katlayacak. Ancak, CoalSwarm Küresel Kömürlü Termik Santral Takipçileri’nin araştırmalarına göre, Türkiye’de çok daha fazla miktarlarda kömüre dayalı enerji üretimi yapılması planlanan aday santral olduğu belirtiliyor. Türkiye’nin yeni kömürlü termik santral planlarının merkezinde ülkedeki kömürün büyük kısmını kontrol eden kamu kuruluşu EÜAŞ bulunmakta. EÜAŞ’ın yeni “kılçıksız yatırım” modeli doğrultusunda özelleştirilen ilk proje olan 800 MW’lık Çayırhan B kömürlü termik santrali Kolin, Kanyon ve Çelikler Holding’den oluşan konsorsiyuma verildi.
Kaynak: Yeni Yaşam Gazetesi